Bugün Influencer reklam yasağı hakkında bir şeyler yazmak istedim. Aslında reklam yasağı filan yok ama bu şekilde konuşulduğu ve konu olduğu için böyle yazdım. Yasak olan örtülü reklam.
Ticaret Bakanlığı influencerlara yönelik yeni bir kılavuz yayınladı arkadaşlar. Bu yeni kılavuz ile ilgili birkaç satır yazmak istedim. 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a dayanılarak hazırlanmış. Ben de hem Instagram'da kullandığım yeni etiketleri soranlar için hem bu yeni sistem ile ilgili düşüncelerimi anlatmak için bu yazıyı hazırlıyorum.
Yeni kılavuz aslında çok iyi oldu. Neden? Bir şekilde sosyal medya fenomeni olmuş kişiler, onları sevenler ve sözüne güvenenler sayesinde reklam alıyor ve reklamını yaptıkları ürünleri hiç denemeden kullanmış gibi anlatıyorlardı. Üstelik takipçileri, o paylaşımın reklam paylaşımı olduğunun farkında bile değildi. Falanca kişi önermiş biz de alalım şeklinde düşünüyorlardı. Firma memnun fenomen kişi memnun arada tüketici mağdur oluyordu. Burada Ticaret Bakanlığı tüketiciyi koruma amaçlı bu kılavuzu yayınladı. Tabii bizler de platformlarımızda ürün tanıtımı yaptığımız için biz de bu kılavuza uymakla sorumluyuz.
Yıllardır şurada tanıttığım ürünlerin yarısı kendi aldığım ve tanıttığım ürünler, yani gönüllü yaptığım bir iş. Markalar da zaten bu şekilde fark etti beni ve birçok blog yazarı arkadaşımı. Instagram'da ürün tanıtma furyası son yıllarda türedi. Biz bu işe başladığımızda oralar dutluktu. Sadece manzara fotoğrafları paylaşılırdı. Neyse.. Şimdi okuyucular ve takipçiler gördükleri etiketlerden ne anlamalı onu anlatayım. Ayrıca ürün tanıtımı yapan insanların da nelerle karşılaşacağını maddeler halinde anladığım kadarı ile yazayım. Durum şu;
*Herhangi bir marka eğer kişiye tanıtması için ürün gönderdiyse, kişi bu ürünü tanıtırken marka gönderisi, hediyesi olduğunu mutlaka belirtecek. Öyle kıyıya köşeye kenara değil, görünür bir şekilde yazacak.
*Online alışveriş siteleri ile ekran yukarı şeklinde tanıtım yapıp, satışa pazarlamaya destek olanlar ise yine ekranın görünen yerine #işbirliği #reklam gibi etiketler ekleyecek.
*Bahse konu ürün Youtube'da bir video ile anlatılıyorsa sözlü olarak, ürünün hediye olduğu anlatılacak.
*Kişi eğer filtre kullanıyorsa bunu da belirtecek. Bu da güzel olmadı mı? Bir cilt ürünü tanıtan kişinin bu filtre ile tanıtması zaten çok iğrençtı. Gözümüzün içine baka baka ya hu
*Influencer kullanmadığı ürünü kullanmış gibi anlatamayacak. Bu da demek oluyor ki, kozmetik markette çektiği fotoğrafı paylaşıp ürünü öneremeyecekler. Gına gelmişti onlardan. Düşünsenize X marketin rafında bir şampuanı çekiyor, arkasındaki vaatleri fotoğraf altına yazıp paylaşıyor. Bir bitmediler...
Sağlık ürünleri ile ilgili bir bölüm de var; Reklam Kurulu'nun 04.05.2021 tarihli ve 309 sayılı toplantısında 2021/2 numaralı ilke kararı olarak kabul edilen kılavuzunda. diyor ki; sağlık ürünleri ile ilgili net konuşmayın, siz doktor değilsiniz. Yani şu krem ile cildiniz bebek gibi olacak, şu gıda takviyesi ile her şey yolunda girecek, hastalıktan kurtulacaksınız sivilceden kurtulacaksınız vs Bu detaya çok sevindim. Eczanelerde satılan ürünleri ballandıra ballandıra anlatanlardan mucizeymiş gibi gösterenlerden sıkıldım. Kılavuzda tam olarak şunu diyor; Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz.
Şimdi örneklerle anlatacağım:
Youtube videosu çeken kişinin söylemesi gerekenler;
“Bu video reklamlarını içermektedir.”
“Bu video, ile ücretli işbirliğini içermektedir.”
“.... ’in destekleri ile.”
“Bu ürünleri hediye olarak aldım.”
“Ürünleri bana gönderdiği için teşekkürler.” ifadeleri
Instagram, Facebook, Twitter paylaşımlarında/hikayelerinde belirtilmesi gerekenler;
#Reklam
#Reklam/Tanıtım
#Sponsor
#İşbirliği
#Ortaklık
“@ ile işbirliği”
“@ tarafından sağlandı.”
“@ tarafından hediye olarak alındı.” etiketleri
Peki bu kılavuza göre reklam verenin sorumluluğu nedir? Reklam verenlerin sosyal medya etkileyicilerini bilgilendirmek ve 6502 sayılı Kanun, Yönetmelik ve bu Kılavuz dâhil olmak üzere ilgili kanun ve yönetmeliklere uymasını istemek ile yükümlü. Kılavuzda; reklam verenin, sosyal medya etkileyicilerinin yani influencerların kendi sorumluluğu olduğu gerekçesine dayanarak, söz konusu yükümlülüklerden kaçınamayacağı da belirtiliyor.
Bir de yukarıda söylediğim gibi kendi paramızla alıp takipçiye anlattığımız ürünler oluyor. Onu da anlatırken bu durumu belirtmemiz gerekecek. Hatta fişini faturasını göstermemiz gerekecek. Bunun için de ben #kendimaldım #bunubenaldım #sponsorludeğildir gibi etiketler kullanmayı düşünüyorum, hatta başladım bile.
Sonuç olarak insanların fenomenler tarafından kandırılmasının önüne geçmek, tüketiciyi korumak amaçlı düzenlenmiş bir kılavuz var karşımızda. Yani Ticaret Bakanlığı örtülü reklama izin vermiyor.
Dikkat ederseniz sosyal medya hesapları ve Youtube'dan bahsediliyor. Bloglar denilmiyor. Çünkü bloglar üzerinden kimse kimseyi bu fenomenler gibi kandırmıyor. Tabii orada blogger yazmıyor olması bir şeyi değiştirmez. Blog sahipleri de ürün tanıttığı sürece yukarıda yazdığım kurallara uyacak. Anlatmak istediğim sadece bloglar varken her şey güzel ve samimiydi. Tüfek icat oldu mertlik bozuldu diyoruz başka da bir şey demiyoruz.
Diliyorum bu yeni düzenleme, her yerden fırlayan fenomenlerin frene basmasını sağlar. Ve lütfen rica ediyorum şunların her paylaştığına inanmayın. Ünlü bir kadın zayıflama çayı tanıtıyor alın aldırın diyor 10-12 kg fazlası için mide ameliyatı oluyor. Bir fenomen ki evlere şenlik, o da bir zayıflama çayı tanıtıyor göbeğinin maşallahı var. Bir başka örnek; kadın cildinin nasıl güzel olduğunu anlatırken bazı ürünler gösterip bunları kullandım oldu diyor. Bir kaç gün sonra bir güzellik merkezinden bildiriyor; cildimin güzelliğini bu güzellik merkezine borçluyum diye. Örnekler bitmez. İnşallah bunlara bir çekidüzen verilir. Asıl tehlike bunlar. Bizim markalardan hediye aldığımız sınırlı sayıda ürün değil. Bunlar dev paralar alıp, kullanmadığı ürünü kullanmış gibi anlatan insanlar...
Yeni bir videoda görüşmek üzere.
